Terugblik Duinzichtgesprek Rosita Steenbeek

Terugblik Duinzichtgesprek Rosita Steenbeek
Voor Rosita is het belangrijk om te weten waar je vandaan komt. Het kan ook richting geven in het leven. Zo vertelde Rosita over haar vaders aanmoediging om over de oma van haar moeders kant te schrijven. Toen een delier na een auto ongeluk haar moeder terugbracht naar de oorlogsjaren uit haar jeugd,  besloot Rosita dit ook echt te gaan doen.

Haar oma Rose, een Joodse vrouw in Duitsland, leerde aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog een Nederlandse dominee kennen. De brieven tussen die twee vormen een waardevolle bron voor Rosita. Tegen de achtergrond van de dreigende Tweede Wereldoorlog bloeide een liefde op, waarmee Rosita het grotere verhaal van de oorlog vertelt. Dit verhaal lijkt soms ver van ons af te staan, maar is nog altijd dichtbij.

Rosita vertelde dat zij is vernoemd naar haar Joodse oma Rose. Haar ouders kozen voor de minder Joods klinkende naam Rosita, want, zo zei haar vader, ‘het antisemitisme steekt altijd weer de kop op’. Toen Ad van Nieuwpoort vroeg of zij parallellen ziet tussen de huidige tijd en de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw, antwoordde Rosita dat het moeilijk was om die parallelen niet te zien. Ze wees hierbij op de verharding in de samenleving; angst zaaien, het voor gek zetten van een bepaalde groep en het verspreiden en herhalen van leugens, net zo lang tot ze worden geloofd.

Rosita, woonachtig in het Italiaanse Rome, ziet die verharding en ook terug in het maatschappelijke debat over vluchtelingen. Na het overlijden van haar moeder, voelde ze zich mede door haar geïnspireerd om over vluchtelingen te gaan schrijven. Hoewel aanvankelijk lamgeslagen door het verlies, gaf haar moeder haar juist de inspiratie om in beweging te komen en haar stem te laten horen. Rosita sprak over de opdracht om compassie te tonen en oog te houden voor het leed van de ander.

Volgens Rosita zijn bijbelverhalen daarom van onschatbare waarde. Immers, ‘het leven is ook geen zoet broodje.’  Bijbelverhalen leren ons hoe daarmee om te gaan. Hoe houden we oog voor de ander? Waaruit putten we troost?
Een liefde die opbloeit en afsteekt tegen het donkere decor van de Nazi-Duitsland? De poëziebundels in de tas van soldaat Steenbeek? Voor Rosita biedt haar thuisstad Rome troost. De geschiedenis wordt tastbaar en zichtbaar door de ruines in de stad. Die zichtbare confrontatie met eerdere generaties laat zien: nu is het aan ons!

Misschien is dat wel waar het deze middag in de Duinzichtkerk op 10 maart - de dag van de opening van het Nationaal Holocaust Museum - over ging: veerkracht.

Jolijn Standhardt


 
terug